Melanin là gì? 8 tác động của sắc tố melanin lên da

Nội Dung Chính

Mỗi khi nhắc tới nám da, tàn nhang, đốm nâu bạn thường nghe nhiều đến yếu tố melanin. Vậy bản chất Melanin là gì? Việc thừa hay thiếu của melanin lên da có ảnh hưởng như thế nào? Bài viết sau của Mega Gangnam sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu hơn về sắc tố Melanin để chăm sóc và bảo vệ da một cách hiệu quả.

Sắc tố melanin là gì?

Melanin là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả một nhóm lớn các sắc tố tự nhiên chịu trách nhiệm các chức năng sinh học của cơ thể. Melanin là một sắc tố tự nhiên quyết định màu tóc, da và mắt ở người.

Sắc tố melanin được tạo ra bởi những tế bào melanocytes (tế bào biểu bì tạo hắc tố), nằm rải rác ở lớp đáy thượng bì. Đây chính là yếu tố quyết định tới màu da của mỗi người. Những người có làn da trắng, sáng màu thì thường có hàm lượng melanin ít hơn so với những người có làn da sẫm màu.

Lượng melanin mà cơ thể bạn tạo ra cũng phụ thuộc vào gen của bạn. Nếu cha mẹ bạn có một lượng melanin nhất định, bạn có thể có cùng lượng và màu da tương tự.

Melanin quyết định tới làn da, màu tóc, màu mắt của bạn

Sắc tố melanin là gì? Melanin sẽ là sắc tố quyết định tới làn da, màu tóc, màu mắt của bạn

Melanin có ở đâu trong cơ thể bạn? Các tế bào tạo ra melanin có thể được tìm thấy ở nhiều bộ phận khác nhau trên cơ thể, bao gồm:

Lớp sâu nhất của làn da
Các bộ phận của mắt bạn, bao gồm đồng tử và mống mắt
Tóc của bạn
Một phần tai trong của bạn
Các khu vực của não và tuyến thượng thận

Melanin được chia làm 3 phân loại chủ yếu:

Eumelanin: Phân loại này chủ yếu tạo ra màu tối ở tóc, mắt và da, và bao gồm hai loại: nâu và đen. Nếu bạn sở hữu mái tóc đen hoặc nâu, thì nó đến từ các hỗn hợp khác nhau của eumelanin màu đen và nâu. Tóc vàng đến từ việc có một lượng nhỏ eumelanin nâu và không có yếu tố eumelanin đen.
Pheomelanin tạo nên màu cho các phần hồng trên cơ thể bạn, chẳng hạn như vùng môi và núm vú. Nếu bạn có mái tóc đỏ thì đây là kết quả của sự hiện diện của lượng pheomelanin và eumelanin bằng nhau, trong khi tóc vàng là kết quả của eumelanin nâu và pheomelanin.
Neuromelanin là phân loại có tác dụng kiểm soát màu sắc của tế bào thần kinh, là các tế bào thần kinh gửi thông điệp đi khắp cơ thể bạn. Chúng không liên quan đến ngoại hình của bạn.

Cơ chế hình thành sắc tố Melanin là gì?

Khi còn trẻ, cơ thể sẽ sản xuất ra đủ lượng melanin cần thiết để tạo màu cho da và tóc. Tuy nhiên, khi tuổi càng lớn, hàm lượng melanin sẽ được sản xuất ít dần đi. Vì thế, làn da có xu hướng bị xỉn màu, màu tóc cũng trở nên bạc màu hơn.

Vốn được hình thành từ melanocytes, melanin nếu muốn sản sinh sẽ cần phải có sự tác động của men Tyrosinase kết hợp với tia tử ngoại trong ánh nắng mặt trời.

Melanin có thể nằm rải rác ở lớp đáy thượng bì và cũng có thể tập trung tạo thành nám da, tàn nhang

Melanin được ví như con dao 2 lưỡi khi vừa bảo vệ da một cách tự nhiên lại vừa là tác nhân khiến da bị phá hủy. Cụ thể, chúng bảo vệ da trước ảnh hưởng của nhiệt độ cao và áp lực từ hóa học. Melanosomes còn là những tế bào tổng hợp nên melanin, giúp vận chuyển melanin đến vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Từ đó, bảo vệ DNA khỏi các đột biến vốn dĩ sẽ gặp phải do bức xạ ion hóa tia cực tím.

Trong trường hợp rối loạn sắc tố da, melanin lại tập trung tại một số khu vực tạo thành các vết nám, tàn nhang, sạm da và quá trình phân hủy các sắc tố này kéo dài gấp nhiều lần so với thời gian tổng hợp melanin.

Melanin có vai trò quan trọng với da như thế nào?

Melanin có vai trò vô cùng quan trọng đối với da, giúp giảm bớt các tác động từ môi trường, nhiệt độ lên da, góp phần chống lão hóa. Ngoài ra, Melanin còn giúp cơ thể kháng khuẩn, cân bằng thân nhiệt và chống oxy hóa.

Phòng vệ chống lại bức xạ UV

Melanin, chủ yếu là Eumelanin, tham gia vào quá trình bảo vệ các tế bào của bạn ở lớp da ngoài, được gọi là lớp biểu bì, khỏi tia UV có hại, bao gồm UVC, UVB, UVA và ánh sáng xanh. Sự bảo vệ này đạt được bằng cách hấp thụ tia UV, giúp ngăn ngừa tổn thương DNA nhạy cảm của các tế bào da của bạn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sự bảo vệ này không hoàn toàn và việc chống nắng là cần thiết ngay cả đối với những người có làn da ngăm đen.

Hàng rào tự nhiên của da

Melanin cũng hoạt động như một chất bảo vệ chống lại các hạt có hại được gọi là các loại oxy phản ứng (ROS). Nó hoạt động như một chất chống oxy hóa, trung hòa ROS được tạo ra khi tia UV làm hỏng da. Nếu không có những thứ bảo vệ như chất chống oxy hóa, các ROS này có thể gây căng thẳng và làm hỏng các tế bào của chúng ta.

Điều quan trọng cần lưu ý là những tác dụng bảo vệ này chủ yếu liên quan đến eumelanin. Pheomelanin, được sản xuất ở những người da trắng, có tác dụng bảo vệ yếu hơn nhiều và thậm chí có thể tạo ra các chất có thể phản ứng với DNA và gây ra đột biến. Vì vậy, đừng quên thoa kem chống nắng, ngay cả khi bạn đã rám nắng.

Melanin có thể có lợi cho sức khỏe làn da nhưng cơ thể không tự quyết định hàm lượng melanin được. Các yếu tố ảnh hưởng đến Melanin có thể gây ra các vấn đề khác nhau trên bề mặt da mà bạn chỉ có thể điều trị sau khi chúng khởi phát.

>> Xem thêm: Peptide là gì? Lợi ích và tác động của Peptide với da

Các tác động lên da của sắc tố melanin là gì?

Dù biết sắc tố melanin là gì và chúng có lợi cho da nhưng sự thiếu hụt hoặc tăng sinh của yếu tố này đều mang tới những tác động không nhỏ tới tình trạng sức khỏe như bạch biến, mất sắc tố, nám da,..

Sự thiếu hụt sắc tố melanin

1. Bạch biến: Tình trạng này dẫn đến mất màu da, tạo thành các mảng trắng. Tình trạng này xảy ra khi hệ thống miễn dịch phá hủy các tế bào hắc tố. Mặc dù bạch biến có thể xuất hiện ở bất kỳ ai, nhưng thường dễ nhận thấy hơn ở những người có làn da sẫm màu.

2. Bạch tạng: Một tình trạng hiếm gặp đặc trưng bởi rất ít Melanin, gây ra da nhợt nhạt, tóc trắng và mắt xanh. Những người mắc bệnh bạch tạng cũng phải đối mặt với nguy cơ mất thị lực và tổn thương do ánh nắng mặt trời cao hơn.

Sự thiếu hụt melanin có thể gây ra bệnh bạch biến

3. Mất sắc tố: Trong trường hợp nhiễm trùng da, bỏng hoặc phồng rộp, cơ thể có thể gặp khó khăn trong việc thay thế Melanin ở vùng da bị tổn thương. Bạn không cần điều trị vấn đề này nhưng có thể che khuyết điểm bằng cách trang điểm để không ảnh hưởng tới ngoại hình.

4. Mất thính lực: Sự thiếu hụt Melanin ở phần tai trong có liên quan đến mất thính lực. Những người thiếu Melanin có nguy cơ mắc các vấn đề về thính lực cao hơn.

5. Parkinson: Khi mắc căn bệnh này, neuromelanin có trong não người bệnh bị giảm xuống do các tế bào não ở khu vực substantia nigra bị chết. Theo lẽ thông thường, lượng neuromelanin trong não sẽ tăng lên khi bạn già đi.

Gia tăng gây thừa sắc tố melanin

6. Tăng sắc tố: Một khi cơ thể sản xuất ra quá nhiều melanin, bạn có thể gặp phải tình trạng tăng sắc tố (nhận thấy qua các đốm da nâu, đồi mồi..). Nó có thể khiến các vùng da của bạn trở nên sẫm màu hơn phần còn lại. Tình trạng này vô hại nhưng có thể tồn tại vĩnh viễn ảnh hưởng lớn tới ngoại hình của bạn. Hãy tư vấn với bác sĩ da liễu nếu bạn nghĩ rằng mình bị tăng sắc tố và cần điều trị.

Tình trạng da tăng sắc tố, nám da tàn nhang liên quan tới sắc tố melanin

7. Nám da: Nám da là một dạng rối loạn tăng sắc tố melanin. Khi melanin sản sinh quá mức, chúng làm xuất hiện các đám da, đốm da sẫm màu. Nám sẽ xuất hiện nhiều nhất ở vùng mặt, hai bên má, sống mũi, quanh môi.. Một số trường hợp khác sẽ thấy ở vùng cổ, cánh tay..

Nám da cũng có các biểu hiện khác nhau về hình dáng, kích thước, độ nông sâu chân nám. Theo đó, các chuyên gia phân loại chúng thành 3 đặc trưng: gồm nám mảng, nám chân sâu và nám hỗn hợp.

8. Tàn nhang: Tàn nhang được tạo nên có thể từ các melanin sản xuất quá nhiều do tiếp xúc với ánh nắng. Đây là những mảng tăng sắc tố trên da, màu sắc nâu từ nhạt tới đậm, kích thước khoảng 1-5mm và nhìn thấy nhiều nhất ở các vị trí tiếp xúc với mặt trời (cổ tay, mặt..) Về cơ bản, tàn nhang không gây hại cho sức khỏe nhưng ảnh hưởng tới mặt thẩm mỹ.

Đối với những tình trạng thiếu hụt Melanin gây ra các bệnh lý kể tới bên trên, bạn cần được điều trị cụ thể từ bác sĩ và liều lượng thuốc cần thiết để đảm bảo sức khỏe không bị ảnh hưởng. Ngược lại, với các tình trạng nám da, tàn nhang tăng sắc tố bởi melanin, tình trạng này hoàn toàn có thể giảm thiểu được nhờ các công nghệ cao và chế độ ăn uống.

Cách chăm sóc da ngăn ngừa melanin vượt mức

Việc melanin tổng hợp sẽ gây ra những vùng da tối màu như nám da, tàn nhang. Vậy có cách nào để điều trị và ngăn chặn điều này hay không?

Hướng điều trị

Laser trị nám: Laser là phương pháp trị nám ứng dụng công nghệ cao. Phương pháp sử dụng một thiết bị cầm tay có khả năng tạo ra tia laser để chiếu lên da với bước sóng và nhiệt lượng phù hợp. Sự tác động này phá hủy hắc tố melanin tích tụ dưới da và đào thải ra bên ngoài một cách tự nhiên. Bên cạnh đó, laser cũng kích thích tái tạo tế bào cho da căng mịn hơn. Giải pháp mang tới hiệu quả sau 3-6 tháng tuy nhiên không triệt tiêu được toàn bộ sắc tố melanin.

Mega Fiber White: Mega Fiber White là một công nghệ đa tác động điều trị nám và một số vấn đề sắc tố da triệt để. Mega Melasma có tác dụng xóa nám bề mặt trẻ hóa tế bào da, Laser Spectra XT đào thải sạch sắc tố melanin dưới da và để ngăn các sắc tố này quay trở lại, tế bào Exosome giúp tăng sinh hàng rào bảo vệ da tuyệt đối trước tác động bên ngoài. Sau liệu trình, da căng mịn, hồng hào và triệt tiêu hoàn toàn các vết nám, tàn nhang.

Hiệu quả trước – sau điều trị nám da nhờ Mega Fiber White sạch tối đa

Cách ngăn ngừa

Chăm sóc da nuôi dưỡng các tế bào sừng đủ sức chống chọi với UV: kem dưỡng, kem chống lão hóa, tẩy tế bào chết, làm sạch kỹ càng.. duy trì các bước skincare đều đặn tại nhà.
Thoa kem chống nắng trước khi ra ngoài, chỉ số tối thiểu SPF 30+ và dặm lại sau 2h khi bạn tiếp xúc trực tiếp với nắng.
Xây dựng một liệu trình chế độ ăn khoa học, lành mạnh và tránh stress. Bổ sung tăng cường các chất chống oxy hóa, vitamin A, E, C và tránh các hoạt động phơi nắng quá lâu.

Nhìn chung, nguyên nhân sâu xa gây ra nám sạm, tàn nhang không phải là do melanin mà là do cách tiếp cận bề mặt da với các tác động bên ngoài hoặc nội tiết cơ thể từ bên trong. Vì thế, nếu không muốn tình trạng này nặng thêm và ảnh hưởng tới yếu tố thẩm mỹ, bạn nên chăm sóc da kỹ hơn, che chắn và bảo vệ da tốt hơn.

Một loại sắc tố vừa bảo vệ da lại vừa có thể gây nên những tình trạng da nguy hiểm nếu không được điều trị. Mong rằng những thông tin giải đáp sắc tố melanin là gì và các tác động của chúng lên da sẽ giúp bạn hiểu rõ sắc tố này và bảo vệ da một cách tốt nhất. Nếu cần hỗ trợ tư vấn các vấn đề nám da, tàn nhang liên quan vui lòng liên hệ 093 770 6666 hoặc Đăng ký tư vấn!