Nhận biết sẹo phì đại và Cách phòng ngừa hiệu quả
Sẹo phì đại khi mới hình thành thường có màu nâu nhạt và có sự biến đổi màu sắc theo thời gian, chuyển từ màu hồng đỏ rồi sang nâu đỏ, tạo thành một khối da mềm. Chúng cũng không quá cứng, dễ xẹp xuống và có xu hướng trở thành sẹo thâm sau một thời gian nhất định.
Làn da của chúng ta thực sự rất mỏng manh và yếu đuối bởi vậy mà những tổn thương trên bề mặt dù ít hay nhiều cũng để lại những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Đó chính là những dấu vết thâm sẹo với màu sắc khác biệt hoàn toàn với màu da ban đầu. Nếu không được chăm sóc đúng cách, các vết sẹo này có xu hướng phát triển lên trên bề mặt tạo thành những hình thù kỳ dị, rất khó để khắc phục, điển hình như sẹo phì đại. Trong khuôn khổ của bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn dấu hiệu nhận biết và các phương pháp chăm sóc và điều trị kịp thời.
Nhận biết sẹo phì đại trên da
Cuộc sống hiện đại khiến chúng ta phải tiếp xúc với rất nhiều yếu tố có hại bên ngoài môi trường và những tổn thương da là điều có thể xảy ra bất kỳ lúc nào. Thời gian trong và sau khi các vết thương khép lại, da non được tái tạo và làm mới liên tục tạo thành những dấu vết có màu đỏ hồng hay sẫm màu hơn mà chúng ta gọi là sẹo. Các vết sẹo hình thành như thế nào phụ thuộc khá nhiều vào giai đoạn phát triển của da hay cách mà chúng ta chăm sóc.
Sẹo phì đại xuất hiện trong vòng 6 tháng sau khi da bị tổn thương. Các chuyên gia cho rằng sự tích tụ các collagen cho mục đích hồi phục là nguyên nhân chính khiến cho các vết sẹo này hình thành trên bề mặt. Các dấu hiệu phân biệt sẹo phì đại với những loại sẹo khác như sau:
Các dấu hiệu nhận biết sẹo phì đại trên da mặt như thế nào?
- Sẹo phì đại khi mới hình thành thường có màu nâu nhạt và có sự biến đổi màu sắc theo thời gian, chuyển từ màu hồng đỏ rồi sang nâu đỏ.
- Tạo thành một khối da mềm, không quá cứng, dễ xẹp xuống và có xu hướng trở thành sẹo thâm sau một thời gian nhất định
- Không giống như sẹo lồi, sẹo phì đại chỉ phát triển trong phạm vi vùng da bị tổn thương và không lấn sân sang các khu vực da xung quanh.
- Với các vết thương lớn, vết thương do mổ thì sẹo phì đại gây nên khá nhiều ảnh hưởng về tính thẩm mỹ. Sẹo có thể tự lành và xẹp xuống nhưng cần một khoảng thời gian khá lâu.
Những nguyên nhân chính khiến sẹo phì đại phát triển xấu
Sẹo phì đại được y khoa nhận định là một hội chứng rối loạn tăng sinh chịu ảnh hưởng bởi sự tổng hợp các collagen, tế bào nội mô, mạch máu tại một khu vực. Sẹo hình thành trên da có thể xem là một cách phát tín hiệu của các tế bào viêm nhiễm. Cường độ phát triển của sẹo phì đại không giống nhau ở mỗi người và phụ thuộc vào một số yếu tố như:
Nguy cơ tại chỗ
Rất nhiều yếu tố tại chỗ có khả năng kích thích sự hình thành sẹo phì đại ở khu vực lớp bì lưới. Điều này có thể bắt nguồn từ sự nhiễm trùng lặp lại, các tác động vật lý cường độ cao, hay khu vực tổn thương có sự phân bổ các tế bào và mạng lưới collagen quá mạnh. Cụ thể như: mụn trên bề mặt da, viêm tuyến nang lông hoặc các bệnh lý về da như sởi, thủy đậu, herpes… Đồng thời, những chấn thương ngoài da gây chảy máu cũng làm tăng nguy cơ để lại những vết sẹo bệnh lý.
Nguy cơ toàn thân
Các giai đoạn đặc biệt của cơ thể như tuổi dậy thì, mang thai, mãn kinh làm tăng các yếu tố nguy cơ dẫn đến sự phát triển của mức của sẹo phì đại, thậm chí là các vết sẹo lồi. Lý giải cho điều này, các chuyên gia cho rằng sự biến đổi đột ngột của các hormone estrogen hay progesterone làm tăng tính thấm và thúc đẩy quá trình giãn mạch. Chính điều này khiến cho các vết sẹo mới hình thành phát triển theo một diễn biến tiêu cực và làm tăng nguy cơ viêm mô cục bộ. Các nghiên cứu cũng chứng minh những người đang ở trong các giai đoạn này có khả năng hồi phục sau sẹo thấp hơn những người khác.
Yếu tố di truyền
Việc một người thường xuyên phát triển sẹo phì đại hay các loại sẹo khác có mối liên hệ khá nhiều với yếu tố di truyền. Theo đó, các nhà khoa học cũng chỉ ra rằng những người có làn da sẫm màu mắc phải các loại sẹo bệnh lý cao hơn gấp 15 lần so với những người sở hữu làn da trắng. Đồng thời, những vết sẹo này gần như không xuất hiện ở các bệnh nhân bạch tạng. Hiện nay vẫn còn khá nhiều yếu tố di truyền có liên quan đang được nghiên cứu.
Sẹo phì đại có tự khỏi hay không? Bao lâu thì được khắc phục?
Có rất nhiều ý kiến cho rằng bởi vì sẹo phì đại có thể tự biến mất nên không cần thiết phải điều trị. Trên thực tế, đây là một quan điểm vô cùng sai lầm, cần thay đổi để không gây ảnh hưởng đến tính thẩm mỹ của làn da. Hầu hết các vết sẹo phì đại có thể khỏi hẳn và diễn biến thành các vết thâm sẹo nhưng cần tối thiểu 1 năm. Sẹo tồn tại quá lâu trên bề mặt mà không được điều trị đúng cách khiến các vết thâm chuyển sang màu xấu, làm cho làn da không được đều màu.
Bởi vì các vết sẹo này không khó để điều trị, do đó chúng ta nên khắc phục từ sớm, ngay từ giai đoạn mới hình thành. Điều này nhằm rút ngắn thời gian điều trị cũng như tối ưu hóa hiệu quả làm đẹp. Các thời kỳ mà bạn nên quan tâm để trị sẹo đạt được hiệu quả nhất.
Đối với các vết sẹo phì đại mới hình thành thời gian điều trị thường khá ngắn khoảng 1-2 tháng và đem lại hiệu quả khắc phục đến 100%.
Các vết sẹo hình thành dưới 6 tháng và kích thước lớn cần thời gian điều trị từ 2-3 tháng.
Với các vết sẹo từ 6 tháng trở lên cho đến dưới 1 năm thì thời gian điều trị tối thiểu là khoảng 3-4 tháng.
Sẹo phì đại phát triển quá lâu từ 1 năm trở lên cần rất nhiều thời gian để điều trị từ khoảng 5-6 tháng và không thể khắc phục một cách triệt để.
So với sẹo lồi hay một số loại sẹo bệnh lý khác thì sẹo phì đại có thời gian hồi phục nhanh cũng như dễ điều trị. Chính vì vậy, tùy theo thời kỳ phát triển và mức độ tổn thương mà chúng ta nên cân nhắc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất. Bạn có thể cân nhắc phục hồi theo hướng tự nhiên, sử dụng các y khoa hoặc thẩm mỹ sẹo tùy theo mục đích.
Điều trị sẹo phì đại theo từng giai đoạn như thế nào?
Hiện nay, có khá nhiều hướng điều trị dành cho các người bệnh bị sẹo phì đại. Nếu các vết sẹo chỉ dừng lại ở mức độ nhẹ hoặc mới hình thành, chúng ta không nhất thiết phải tham khảo ý kiến của các bác sĩ. Tuy nhiên, với những làn da có cơ địa không tốt, sẹo quá lớn, sẹo phì đại, sẹo sau sinh mổ nhất định phải thăm khám, kiểm tra để được gợi ý phương pháp phù hợp nhất.
Trị sẹo phì đại bằng nguyên liệu tự nhiên
Từ thời xa xưa, cách chúng ta hàng nghìn năm, các nguyên liệu tự nhiên đã được sử dụng rất rộng rãi trong điều trị các tổn thương và sẹo, bao gồm sẹo phì đại. Với nguồn gốc chủ yếu là thực vật, đặc tính an toàn, cách điều trị sẹo này không gây ra bất kỳ kích ứng xấu nào da. Hơn thế nữa, đây là phương pháp được nhiều chuyên gia gợi ý dành cho các bạn có làn da nhạy cảm, không tương thích với các thành phần hóa học. Cho đến nay, phương pháp trị phì đại vẫn được rất nhiều người tin tưởng và mang đến kết quả rất khả quan.
Thời kỳ đầu tiên khi sẹo mới hình thành khoảng 1-2 tháng đầu, bạn có thể cân nhắc sử dụng các nguyên liệu tự nhiên chứa các thành phần hữu ích cho da. So với sẹo lồi hoặc một số dạng sẹo phát sinh do bệnh lý khác thì các vết sẹo đại phì có khả năng hồi phục nhanh, đồng thời dễ điều trị nếu thực hiện đúng cách. Tùy theo mức độ tổn thương trên da cũng như hình dạng sẹo bên ngoài mà chúng ta nên lựa chọn nguyên liệu để trị sẹo phù hợp nhất.
Những loại nguyên liệu tự nhiên có khả năng cải thiện các vết thương và sẹo phì đại có thể kể đến như: mật ong, nghệ, rau má, nha đam… Cách dùng phổ biến nhất chính là làm sạch da, dùng tinh chất và nước ép của các nguyên liệu đã chuẩn bị, có thể kết hợp một số loại với nhau để thoa lên vùng da cần điều trị. Sau đó, rửa sạch lại da nếu cảm thấy cần thiết. Trị sẹo thâm bằng các loài thực vật có độ lành tính cao, không gây dị ứng, dễ dàng thực hiện và tiết kiệm chi phí khá tốt. Mặc dù vậy, cần phải khẳng định rằng biện pháp này chỉ nên áp dụng khi vết sẹo còn mới, kích thước nhỏ và cần độ kiên trì khá cao.
Trị sẹo bằng thuốc không kê đơn hoặc có kê đơn
Trường hợp các nguyên liệu tự nhiên không mang đến hiệu quả thực tế như mong muốn, với các vết sẹo dưới 6 tháng bạn có thể sử dụng những loại thuốc bôi ngoài da không kê đơn để thay thế. Hiện nay, có khá nhiều sản phẩm trị sẹo xuất hiện trên thị trường mang đến cho chúng ta rất nhiều lựa chọn. Với những tình trạng sẹo, kích thước sẹo khác nhau, bạn sẽ được gợi ý lựa chọn những sản phẩm riêng biệt.
Đối với sẹo phì đại, những thành phần mà bạn nên quan tâm trong quá trình tìm kiếm phương pháp làm mờ thâm sẹo không can thiệp đó là Salicylic axit, azelaic axit, glycolic axit, vitamin C, dẫn xuất của vitamin A.. Hầu hết các vết sẹo mới hình thành hoặc có diện tích tổn thương bề mặt không quá lớn có thể khắc phục đường bằng cách sử dụng sản phẩm bôi ngoài da. Tuy nhiên, bạn nên xác định tình trạng da của mình, tránh trường hợp bị kích ứng với thành phần sẵn có trong kem/thuốc trị sẹo.
Đối với tình trạng các vết sẹo phì đại kích thước lớn, thời gian hình thành trên 6 tháng thì việc sử dụng kem bôi chỉ mang đến hiệu quả ở mức độ khá nhẹ và cần thời gian hồi phục khá lâu. Do đó, các bác sĩ có xu hướng đề xuất những cách điều trị tối ưu hơn đó là tiêm các hoạt chất có khả năng ức chế sự phát triển và làm mờ sẹo vào bên trọng. Đôi khi bác sĩ cũng sẽ kết hợp cùng một số phương pháp khác như cắt bỏ sẹo hoặc phẫu thuật lạnh, tùy từng tình trạng.
Trị sẹo bằng phương pháp thẩm mỹ
Cách vết sẹo phì đại được hình thành khoảng trên 1 năm nếu không được điều trị có xu hướng tiến triển xấu hơn nữa và rất khó để hồi phục.Tại khu vực này cơ chế hoạt động của làn da gần như không còn hiệu quả như trước. Các phương pháp trên có thể làm giảm các dấu hiệu của sẹo với mức độ khá cao tuy nhiên sẽ không thể loại bỏ triệt để nếu kích thước sẹo quá lớn hay cơ địa quá nhạy cảm.. Đó là khi những công nghệ hiện đại nhất có thể xóa mờ các vết sẹo mà không gây kích ứng hay bất kỳ phản ứng tương kỵ nào.
Bạn có thể cân nhắc điều trị sẹo phì đại bằng phương pháp laser. Kỹ thuật này có thể áp dụng dụng ở 2 dạng là xâm lấn hoặc không xâm lấn. Trường hợp cần phải tiến hành can thiệp xâm lấn là khi sẹo phát triển quá lâu, không còn khả năng hoạt động và phải tiến hành bóc tách mô sẹo, tạo tổn thương để kích thích hoạt động của các tế bào. Phương pháp không xâm lấn được chỉ định trong những trường vết sẹo nhẹ hơn, sử dụng năng lượng ánh sáng để phá hủy nguồn dinh dưỡng của sẹo, khiến nó không thể phát triển hay tái phát.
Một số phương pháp điều trị tương đối phổ biến khác như phẫu thuật cắt bỏ mô sẹo để hạn chế sự dư thừa collagen khiến sẹo lớn hơn, sau đó làm giãn sẹo và áp dụng các biện pháp hỗ trợ khác. Tuy nhiên phương pháp này không được chỉ định cho các loại sẹo được hình thành sau vết thương hở. Phẫu thuật lạnh cũng là một phương pháp được áp dụng trong nhiều trường hợp với phương pháp dùng nitơ lỏng làm đông mạch máu vùng bị sẹo nhằm ngăn chặn máu, các dưỡng chất lưu thông đến vùng da bị sẹo, khiến chúng chết dần.
Phòng ngừa sẹo phì đại bằng cách nào?
Sau khi các tổn thương trên da bước vào giai đoạn lành lại, những vết sẹo ngay sau đó sẽ xuất hiện. Nếu biết cách chăm sóc và phòng ngừa trong giai đoạn vết thương mới hình thành chúng ta có thể kiểm soát được các vết sẹo bệnh lý và tránh để nó biến thành những dạng sẹo lớn hơn, khó hồi phục hơn. Một số vấn đề mà bạn nhất định phải lưu ý như sau:
Những cách chăm sóc da để vết thương không phát triển thành sẹo phì đại
- Quá trình chăm sóc vết thương hở phải thật cẩn thận và đúng theo chỉ dẫn của các bác sĩ để phục hồi những tổn thương trên bề mặt nhanh hơn, tránh những ảnh hưởng không mong muốn, có khả năng dẫn đến sẹo xấu.
- Sau khi các vết thương liền lại, nên đến các cơ sở y tế trong khoảng 2 tuần – 2 tháng đầu tiên khi hình thành sẹo để thăm khám, kiểm tra tình trạng da và được các bác sĩ đề xuất phương pháp điều trị kịp thời.
- Trường hợp làn da có vết thương hở và chuẩn bị đóng vảy, không đường dùng tay đụng chạm hay cào gãi, điều này có thể khiến làn da hình thành sẹo xấu, sẹo phì đại, thậm chí là sẹo lồi. Đồng thời những kích thích này có thể khiến cho các tế bào bị kích ứng với các diễn biến phức tạp hơn.
- Bổ sung nhiều dưỡng chất có khả năng kích thích hoạt động của các tế bào chuyển hóa bên trong cơ thể, xây dựng chế độ ăn uống và nghỉ ngơi lành mạnh. Đồng thời tránh tuyệt đối những sản phẩm có khả năng gây kích ứng da, mưng mủ vết thương như hải sản, thịt gà, thịt bò, đồ ăn từ nếp, rau muống…
Trên đây là bài viết của chúng tôi về loại sẹo phì đại và những thông tin có liên quan đến cách điều trị. Nếu còn bất kỳ điều gì thắc mắc vui lòng liên hệ Mega Gangnam qua Hotline: 093.770.6666 để được hỗ trợ bởi các bác sĩ chuyên khoa.