7+ Tác hại của ánh nắng mặt trời với làn da và sức khỏe
Ai trong chúng ta cũng cần tiếp xúc với ánh nắng mặt trời để sản xuất vitamin D. Nhưng tiếp xúc không được bảo vệ với tia cực tím (UV) của mặt trời có thể gây tổn thương cho da, mắt và hệ thống miễn dịch. Cùng tìm hiểu chi tiết tác hại của ánh nắng mặt trời và các lưu ý hạn chế tác hại này trong bài viết dưới đây.
Thành phần chủ yếu của ánh nắng mặt trời là tia UV gồm: UVA, UVB, UVB được chia dựa trên bước sóng tương đối của chúng.
Tia UVC có bước sóng ngắn nhất và được hấp thụ bởi tầng ozon và không thực sự ảnh hưởng tới làn da. Trong khi bức xạ UVB ảnh hưởng tới lớp ngoài cùng của da và là nguyên nhân chính gây cháy nắng.
Tia UVA không lọc được bằng kính, cũng là nhân tố chính gây hại cho da vì có tác động đi sâu vào da hơn tia UVB.
Những tác hại của ánh nắng mặt trời lên làn da
Tiếp xúc với tia cực tím dễ gây ra loạt vấn đề về da như tổn thương cháy nắng, lão hóa, dày sừng tiết bã nhờn, và các tổn thương hệ miễn dịch khác.
1. Tổn thương da tạm thời
Bạn có thể bị cháy nắng khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời nhiệt độ cao chưa đầy 15 phút. Biểu hiện có thể chưa thấy ngay trong vòng 2-6 giờ. Dạng bỏng bức xạ này khi tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím UV. Da có biểu hiện ửng đỏ kèm theo đau rát, phồng rộp. Nghiêm trọng hơn, bề mặt da được chẩn đoán bỏng cấp độ hai.
2. Ung thư da và u hắc tố
Bức xạ cực tím làm tăng nguy cơ các loại ung thư da: u hắc tố, ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy.
Trong đó, u tế bào hắc tố ác tính chính là loại gây chết người nhiều nhất bởi khả năng di căn mạnh mẽ. Ngược lại, ung thư biểu mô tế bào đáy lại có tần suất gặp cao nhất, lan rộng tại chỗ thay vì di căn. Còn ung thư biểu mô tế bào vảy là loại phổ biến khác cũng di căn nhanh, mặc dù không phổ biến như tế bào u hắc tính.
3.Phân hủy sợi collagen khiến da lão hóa
Việc tiếp xúc lâu dài, thường xuyên với ánh nắng mặt trời sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa da của bạn. Bạn sẽ bắt đầu thấy gương mặt nhiều nếp nhăn, da khô hơn, chảy xệ, da xỉn màu và thô ráp. Những thay đổi về sắc tố da dần xuất hiện như các đốm đồi mồi, nám, tàn nhang. Các thay đổi trong tế bào da chính là nguy cơ dẫn tới ung thư da, một loại ung thư phổ biến.
4. Nổi mề đay
Mề đay xuất hiện do quá trình tiếp xúc với ánh nắng mặt trời gay gắt. Các biểu hiện như da ngứa, tạo thành các vệt đỏ lớn, phát triển nhanh sau khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và thường biến mất sau 1-2 giờ nếu bạn rời khỏi ánh nắng. Những người có triệu chứng này còn dễ bị đau đầu, buồn nôn.
5.Ức chế hệ thống miễn dịch
Các nhà khoa học đã nghiên cứu và chỉ ra rằng, việc tiếp xúc quá nhiều với bức xạ UV có thể ức chế hoạt động bình thường của hệ thống miễn dịch đối với cơ thể và khả năng tự phòng vệ tự nhiên của da. Điều này dẫn tới trạng thái suy giảm hệ thống miễn dịch, da dễ bị nhiễm trùng, ung thư , hoặc mắc các vấn đề khác.
Tác hại ánh nắng với sức khỏe của bạn
6. Sốc nhiệt
Sốc nhiệt có biểu hiện bắt đầu bằng trạng thái chuột rút do nhiệt, ngất xỉu, kiệt sức, gây tổn thương não và các cơ quan nội tạng khác, thậm chí tử vong. Tình trạng sốc nhiệt có thể bắt gặp nhiều ở người có độ tuổi ngoài 50 nhưng chúng vẫn có thể bắt gặp ở các vận động viên, người lao động ngoài trời..
Triệu chứng:
- Chóng mặt và choáng váng
- Đau đầu dữ dội
- Buồn nôn và nôn
- Chuột rút hoặc yếu cơ Nhịp tim nhanh và thở nhanh, mất phương hướng, loạng choạng, co giật, mất ý thức hoặc hôn mê
Lưu ý: Gọi cấp cứu ngay lập tức và giữ cho người bị sốc nhiệt mát mẻ nhất có thể bằng cách tìm bóng râm. Cởi bỏ quần áo không cần thiết, làm mát người một cách thông thoáng.
7. Mất nước
Mất nước xảy ra khi lượng nước sụt giảm tế bào bởi quá trình tiếp xúc với lượng nhiệt từ ánh nắng mặt trời quá cao. Tình trạng mất nước có thể dẫn đến tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Các dấu hiệu mất nước bao gồm:
- Khát nước, lượng nước tiểu giảm, không thể đổ mồ hôi
- Chóng mặt
- Miệng khô và lưỡi sưng
- Tim đập nhanh, ngất xỉu
8.Tổn thương mắt, bệnh đục thủy tinh thể
Đục thủy tinh thể là một dạng tổn thương do tác hại của ánh nắng mặt trời. Nếu không được điều trị tình trạng này có thể dẫn tới mù lòa. Một số nghiên cứu đã chỉ ra bức xạ UV làm tăng khả năng mắc một số bệnh đục thủy tinh thể.
Các loại tổn thương mắt khác bao gồm pterygium (mô phát triển chặn tầm nhìn), ung thư da quanh mắt và thoái hóa điểm vàng (phần võng mạc nơi nhận thức thị giác nhạy bén nhất). Hãy tìm kính râm, kính mắt hoặc kính áp tròng nếu bạn đeo chúng, chúng có khả năng bảo vệ khỏi tia UV từ 99 đến 100 phần trăm.
>> Xem thêm: 7+ dấu hiệu da bị tổn thương và cách phục hồi đáng lưu ý
Làm thế nào để bảo vệ da khỏi các tia có hại mặt trời?
Cách tốt nhất để tránh tác hại của ánh nắng mặt trời chính là bạn cần bảo vệ da tối đa, hạn chế tiếp xúc với ánh nắng trực tiếp trong thời gian dài.
Học viện Da liễu Hoa Kỳ đưa ra khuyến cáo:
- Thoa một lượng lớn kem chống nắng phổ rộng chống nước có SPF (Sun Protection Factor) ít nhất là 30 lên toàn bộ da mặt, chống lại cả tia UVA và UVB. Thoa lại chống nắng sau mỗi 2 giờ và sau khi bơi hoặc đổ mồ hôi nhiều.
- Mặc quần áo bảo hộ như áo sơ mi dài tay, quần dài, mũ rộng vành và kính râm bất cứ khi nào có thể. Tìm quần áo có chỉ số chống tia UV (UPF) hoặc làm bằng vải dệt chặt.
- Tìm bóng râm khi cần thiết. Hãy nhớ rằng tia nắng mặt trời mạnh nhất vào khoảng từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều.
- Hãy chú ý cẩn thận khi ở gần nước, tuyết và cát vì chúng phản chiếu các tia có hại của mặt trời khiến bạn tăng nguy cơ bị cháy nắng.
- Bổ sung vitamin D thông qua chế độ ăn uống lành mạnh, có thể bao gồm cả thực phẩm bổ sung vitamin.
- Bảo vệ đôi môi của bạn bằng son dưỡng có chỉ số SPF ít nhất là 15.
- Nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào trên da, hãy đến gặp bác sĩ chăm sóc sức khỏe ngay lập tức.
- Nên lựa chọn các loại kính mắt có chống tia UV để bảo vệ đôi mắt khi ra nắng.
- Hãy nhớ rằng nhiều loại thuốc không kê đơn và thuốc theo toa làm tăng độ nhạy cảm của da với tia UV. Vì vậy, có thể bị cháy nắng nghiêm trọng chỉ trong vài phút khi dùng một số loại thuốc nhất định. Đọc kỹ nhãn thuốc và sử dụng thêm kem chống nắng nếu cần.
>> Xem thêm:
Tìm hiểu Top 7+ kem chống nắng Nivea thịnh hành nhất
Chi tiết TOP 5+ Kem Chống Nắng Avene Bán Chạy Nhất
Tác hại của ánh nắng mặt trời có thể khiến bạn gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe cả bên trong và bên ngoài. Nếu cần tư vấn hỗ trợ từ chuyên gia về cách chăm sóc da hữu ích, vui lòng liên hệ 093 770 6666.